Naar de hoofdinhoud

Sectie 3.4 Veeltermongelijkheden oplossen

Beschouw de ongelijkheid \(-3x+5 \gt 0 \text{.}\) Het oplossen van deze ongelijkheid komt neer op het beantwoorden van de vraag
Voor welke invoerwaarden \(x\) is de uitvoer van de functie \(f(x)=-3x+5 \) groter dan nul?
Op basis van de grafiek van \(f\) is deze vraag gemakkelijk te beantwoorden. We lezen immers onmiddellijk af dat dit geldt voor alle \(x\)-waarden die kleiner zijn dan \(\dfrac{5}{3}\text{.}\) De oplossingenverzameling van \(-3x+5 \gt 0\) is \(V=\left ]-\infty,\dfrac{5}{3} \right [ \text{.}\) Je hoeft de grafiek natuurlijk niet te tekenen om een ongelijkheid op te lossen. Het opstellen van een tekentabel volstaat.
Een lineaire ongelijkheid kan natuurlijk ook gewoon rechtstreeks opgelost worden:
\begin{align*} \amp -3x+5 \gt 0 \\ \Leftrightarrow \; \amp -3x \gt -5 \\ \Leftrightarrow \; \amp x \lt \dfrac{5}{3} \end{align*}
Als tweede voorbeeld beschouwen we de ongelijkheid \(3x^3-3x^2-6x \le 0\text{.}\) Na ontbinden van het linkerlid kan de tekentabel onmiddellijk opgesteld worden en lezen we af dat \(V= ]-\infty,-1] \; \cup \; [0,2]\text{.}\)
\begin{align*} \amp \; 3x^3-3x^2-6x \le 0\\ \Leftrightarrow \; \amp 3x(x-2)(x+1) \le 0 \end{align*}

Veeltermongelijkheden oplossen met een tekentabel.

\begin{equation*} a_nx^n+\ldots+a_1x+a_0 \ge 0 \quad \text{of} \quad a_nx^n+\ldots+a_1x+a_0 \le 0 \end{equation*}
  1. Ontbind de veelterm in factoren en bepaal de nulwaarden van de veeltermfunctie.
  2. Plaats de nulwaarden in de tekentabel.
  3. Het teken van \(a_n\) plaats je helemaal rechts in de tekentabel.
  4. Vul de tekentabel verder aan:
    1. Er is een tekenwissel voor elke nulwaarde met oneven multipliciteit.
    2. Er is geen tekenwissel voor nulwaarden met even multipliciteit.
  5. Bepaal de oplossingenverzameling \(V\) op basis van de tekentabel.